Daluyong

Daluyong

Hatinggabi.Ginulantang si Kardo ng langitngit ng uga ng kanilang bahay.Sa simula’y marahan ngunit mayamaya’y para na siyang idinuruyan sa kanyang pagkakahiga.

“Lindol! Lumilindol!” ang sigaw niya sabay balikwas sa kinahihigaan.

Dali-daling bumaba si Kardo kasunod ng kanyang asawa’t dalawang anak. Hindi magkamayaw ang mga taong tulad nila na humahanap din ng kaligtasan sa labas ng bahay.

“Diyos ko, iligtas Mo po kami,” ang dasal ng karamihan.

Nakabibingi ang tilian at iyakan ng mga bata at matatanda.

“Ito na yata an gating katapusan,” ang wika ng ilan.

Bahagyang napayapa ang mga tao ng tumigil ang lindol. Subalit ilang minute pa ay napansin nila ang pagtaas ng tubig sa dagat sa akanilang kinaroroonan. Dagling kinabahan si Kardo .alam niyang ang kasunod ng lindol ay daluyong.

Lalong nangatakot ang mga tao ng marinig ang di-pangkaraniwang ugong na nagmumula sa dagat. Kitang-kita nila ang naglalakihang alon na parang naghahabulang palapit sa pampang.

“Takbo kayo! Kilos at hayan na ang daluyong!” ang sigaw ni Kardo sabay bitbit sa isang anak.

“Mamamatay tayo! Mamamatay tayo!” ang tilian ng mga tao na walang malay sulingan sa pagtakbo.

Hindi pa nakalalayo si Kardo nang marinig niya ang nakalulunos na sigaw ng asawa’t anak.

Napatiim-bagang siya nang siya ay lumingon at makitang nilalamon ng higanteng alon ang mga iyon. Binilisan niya ang takbo upang iligtas ang anak na mahigpit na nakahawak sa kanyang leeg.

Mayamaya’y inabot siya ng rumaragasang alon. Nakabitaw sa pagkakapit ang anak at mabilis itong tinangay ng malakas na alon. Kumilos si Kardo upang iligtas ang anak subalit pinigil siya ng isa pang nangangalit na alon. Bahagya niyang narinig ang tawag ng anak,

“T-a-t-a-y!”

Halos malunod si Kardo sa dami ng tubig-alat na kanyang nainom. Naramdaman na lamang niya na bumangga ang kanyang katawan sa isang malaking puno. Snunggaban niya ito at niyapos ng mahigpit habang walang humpay ang palo ng nagpupuyos na alon sa kanyang katawan.

Hindi na niya matandaan ang sumunod na pangyayari. Nang imulat niya ang namimigat na mga mataay payapa na ang kalikasan.matindi ang pagod na kanyang nadama. Makailang ulit siyang huminga nang malalim upang kaipala’y manauli sa kanyang lakas. Dahan-dahan siyang tumayo at saka minalas ang kapaligiran.Nagkalat ang mga patay.Wala nang nakatayong bahay. Ang dati-rati’y masigla at magandang baryong iyon ay mistulan libingan sa ngayon.

Inihatid ni Kardo ngnamimigat niyang paa sa pampang ng dagat. Bawat nakatimbuwang na katawan ay kanyang inaaninaw. Makailang ulit na sumikdo ang kanyang dibdib tuwing may makikita siyang kahawig ng asawa’t anak. Tinanaw niya ang dagat at sa kulay lupang tubig ay pilit na binakas ang anino ng mga ito. Subalit nabigo siya.

Marahang bumalik si Kardo sa pook na dating kinatitirikan ng kanilang bahay. May pag-asang nabuhay sa kanyang puso.

“Baka nakaligtas sila at hinahanap nila ako roon,” ang wika niya sa sarili.

Nang sapitin niya ang kanilang lugar ay nanlumo siya.Wala ang inaasahan niyang makita. Parang duming  napalis ang kanilang tahanan. Napayupyop si Kardo sa mga palad.

“Diyos ko, bakit kailangan mo sa akin kunin ang lahat?” ang pahimutok niyang sabi.

Nasa gayon siyang kalagayan nang maramdaman niya ang marahang tapik sa kanyang balikat.

“Pare, hindi lamang ikaw ang nawalan.”

Itinaas ni Kardo ang kanyang paningin at nakita niyaang malungkot na mukhang dating kapitbahay.

“Alisin mo ang habag sa sarili. Pakinggan mo ang daing ng mga kasama nating nasa bingit ng kamatayan. Kailangan nila atayo, hindi ba?” ang patuloy ng llaki.

Waring natighaw ang pagdadalamhati ni Kardo. Lumakad itong ksabay ng lalaki patungo sa nangangailangan sa kanya.

--WAKAS--

Hango sa Punla, Sining ng Komunikasyon II, Ministri ng Edukasyon at Kultura (1979)Daluyong

Hatinggabi.Ginulantang si Kardo ng langitngit ng uga ng kanilang bahay.Sa simula’y marahan ngunit mayamaya’y para na siyang idinuruyan sa kanyang pagkakahiga.

“Lindol! Lumilindol!” ang sigaw niya sabay balikwas sa kinahihigaan.

Dali-daling bumaba si Kardo kasunod ng kanyang asawa’t dalawang anak. Hindi magkamayaw ang mga taong tulad nila na humahanap din ng kaligtasan sa labas ng bahay.

“Diyos ko, iligtas Mo po kami,” ang dasal ng karamihan.

Nakabibingi ang tilian at iyakan ng mga bata at matatanda.

“Ito na yata an gating katapusan,” ang wika ng ilan.

Bahagyang napayapa ang mga tao ng tumigil ang lindol. Subalit ilang minute pa ay napansin nila ang pagtaas ng tubig sa dagat sa akanilang kinaroroonan. Dagling kinabahan si Kardo .alam niyang ang kasunod ng lindol ay daluyong.

Lalong nangatakot ang mga tao ng marinig ang di-pangkaraniwang ugong na nagmumula sa dagat. Kitang-kita nila ang naglalakihang alon na parang naghahabulang palapit sa pampang.

“Takbo kayo! Kilos at hayan na ang daluyong!” ang sigaw ni Kardo sabay bitbit sa isang anak.

“Mamamatay tayo! Mamamatay tayo!” ang tilian ng mga tao na walang malay sulingan sa pagtakbo.

Hindi pa nakalalayo si Kardo nang marinig niya ang nakalulunos na sigaw ng asawa’t anak.

Napatiim-bagang siya nang siya ay lumingon at makitang nilalamon ng higanteng alon ang mga iyon. Binilisan niya ang takbo upang iligtas ang anak na mahigpit na nakahawak sa kanyang leeg.

Mayamaya’y inabot siya ng rumaragasang alon. Nakabitaw sa pagkakapit ang anak at mabilis itong tinangay ng malakas na alon. Kumilos si Kardo upang iligtas ang anak subalit pinigil siya ng isa pang nangangalit na alon. Bahagya niyang narinig ang tawag ng anak,

“T-a-t-a-y!”

Halos malunod si Kardo sa dami ng tubig-alat na kanyang nainom. Naramdaman na lamang niya na bumangga ang kanyang katawan sa isang malaking puno. Snunggaban niya ito at niyapos ng mahigpit habang walang humpay ang palo ng nagpupuyos na alon sa kanyang katawan.

Hindi na niya matandaan ang sumunod na pangyayari. Nang imulat niya ang namimigat na mga mataay payapa na ang kalikasan.matindi ang pagod na kanyang nadama. Makailang ulit siyang huminga nang malalim upang kaipala’y manauli sa kanyang lakas. Dahan-dahan siyang tumayo at saka minalas ang kapaligiran.Nagkalat ang mga patay.Wala nang nakatayong bahay. Ang dati-rati’y masigla at magandang baryong iyon ay mistulan libingan sa ngayon.

Inihatid ni Kardo ngnamimigat niyang paa sa pampang ng dagat. Bawat nakatimbuwang na katawan ay kanyang inaaninaw. Makailang ulit na sumikdo ang kanyang dibdib tuwing may makikita siyang kahawig ng asawa’t anak. Tinanaw niya ang dagat at sa kulay lupang tubig ay pilit na binakas ang anino ng mga ito. Subalit nabigo siya.

Marahang bumalik si Kardo sa pook na dating kinatitirikan ng kanilang bahay. May pag-asang nabuhay sa kanyang puso.

“Baka nakaligtas sila at hinahanap nila ako roon,” ang wika niya sa sarili.

Nang sapitin niya ang kanilang lugar ay nanlumo siya.Wala ang inaasahan niyang makita. Parang duming  napalis ang kanilang tahanan. Napayupyop si Kardo sa mga palad.

“Diyos ko, bakit kailangan mo sa akin kunin ang lahat?” ang pahimutok niyang sabi.

Nasa gayon siyang kalagayan nang maramdaman niya ang marahang tapik sa kanyang balikat.

“Pare, hindi lamang ikaw ang nawalan.”

Itinaas ni Kardo ang kanyang paningin at nakita niyaang malungkot na mukhang dating kapitbahay.

“Alisin mo ang habag sa sarili. Pakinggan mo ang daing ng mga kasama nating nasa bingit ng kamatayan. Kailangan nila atayo, hindi ba?” ang patuloy ng llaki.

Waring natighaw ang pagdadalamhati ni Kardo. Lumakad itong ksabay ng lalaki patungo sa nangangailangan sa kanya.

--WAKAS--

Hango sa Punla, Sining ng Komunikasyon II, Ministri ng Edukasyon at Kultura (1979)